01 апреля 2009 г.
Иртнĕ эрне кун Чăваш Ен Президенчĕ Николай Федоров 2009 çулта Республика кунне хатĕрленсе ирттерес енĕпе ĕçлекен йĕркелÿ комитечĕн черетлĕ ларăвне ирттернĕ.
«Экономикăн çĕнĕ условийĕсенче çынсен пултарулăх вăйĕ, хавхалану хăвачĕ малти вырăна тухаççĕ. Пирĕн çав вăйпа май пур таран тухăçлă усă курмалла. Чăваш Енре мĕнле йăлана кĕнĕ – çапла ĕçлессе шанатăп: ăспа, çĕнĕ курăмсем тата концепцисем тупса, вĕсене ĕçе кĕртсе. Пирĕн тĕллев – тăнăçлăха упраса хăварасси. Çапла тумашкăн никĕс пур. Нимĕн те кĕскетме палăртмастпăр. Пачах тепĕр майлă, уява тата ытларах пуянлатмалла, илемлетмелле, çынсен кăмăлне çĕклемелле. Вĕсем лайăх ĕçлеме, пысăк çитĕнÿсем тума пултарччăр, хăйсене лайăхрах тата хăтлăрах туйччăр», – тенĕ республика пуçлăхĕ ларăва уçнă май.
Экономика аталанăвĕпе суту-илÿ министрĕ Иван Моторин Шупашкарти II экономика форумне мĕнле хатĕрленни çинчен каласа панă. Программа проектне хатĕрленĕ, форум сайтне уçнă, вăл ĕçлет. Паянхи кун тĕлне мероприятисене хутшăнасси çинчен 10 ытла çĕршывăн официаллă представителĕсем евитленĕ. Çав шутра – Венгри, Польша, Германи, Беларуç, Болгари, Иран, Молдова, Ангола посолĕсем. «Шупашкарти экономика форумĕн тĕнчери статусĕ çĕкленет», – тенĕ çавна май министр. Форум программипе килĕшÿллĕн РФ Патшалăх Думин Федераци ĕçĕсен тата регион политикин комитечĕн вырăна тухса ирттерекен ларăвне йĕркелеме палăртнă. Шупашкарти II экономика форумĕ ĕçленĕ кунсенче «çавра сĕтелсем», куравсем, конференцисем, регионсен субконтрактсен пĕрлехи биржи иртĕç. Пĕтĕмлетÿллĕ ларăва Чăваш Республикин влаç органĕсен официаллă порталĕнче тата «Волгателеком» каналпа Интернет тытăмĕнче он-лайн режимпа кăтартĕç. Куракансем çавăн пекех ларăва Раççейри информаци каналĕн «ВЕСТИ-Чебоксары» регион эфирĕнче пăхма пултарĕç.
Трансляцие «Чăваш Ен» патшалăх телерадиокомпанийĕн пултарулăх бригади тата куçса çÿрекен «Дубна-2» телехыпарлав станцийĕ тивĕçтерĕç.
Форумăн культура программинче – влаçпа бизнес представителĕсен футбол командисен ыр кăмăллăх матчĕ. Билет, сувенирсем, атрибутика сутса пухнă укçана Чăваш Енри ача çурчĕсене пама пăхнă. Чăваш наци кухнин презентацийĕ те курăмлă пулăм шайне çĕкленмелле. Президент сĕннипе чăваш çĕр улмийĕнчен хатĕрленĕ апат-çимĕç тĕп вырăнта пулмалла. Шупашкарти II экономика форумĕн хăнисем, унта хутшăнакансем çавăн пекех чăваш сăрин тĕрлĕ-тĕрлĕ сортне те дегустацилеме пултарĕç.
Пĕтĕм тĕнчери фейерверксен II фестивальне мĕнле хатĕрленни çинчен ЧР Министрсен Кабинечĕн Председателĕн çумĕ – промышленноç тата энергетика министрĕ Юрий Волошин пĕлтернĕ. Июнь уйăхĕн 23-24-мĕшĕсенче Шупашкар шыв управĕн акваторийĕ çийĕн каçхи тÿпе тĕрлĕ тĕспе çуталĕ. Пĕрремĕш кунĕнче хăйсен композицийĕсене Челябинскри, Тюменьти, Казахстанри тата Беларуçри фейерверк ăстисем кăтартĕç. Çĕнтерÿçĕ тата «Шупашкарти В.И.Чапаев ячĕллĕ производство пĕрлешĕвĕ» ФПУП представителĕсем тепĕр кунне гала-концертра хăйсен пултарулăхĕпе паллаштарĕç. Фейерверксене кĕвĕпе илемлетеççĕ. Юрий Волошин Чăваш Республикине, Раççейри Çамрăксен çулталăкне, Чăваш Енри Çĕр ĕçченĕн çулталăкне халалланă фейерверк композицийĕсен чи лайăх ячĕсен конкурсне ирттерме те сĕннĕ.
Чăваш Ен культура министрĕ Роза Лизакова пĕлтернĕ тăрăх, Республика кунне халалланă уяв мероприятийĕсен «картинче» Пĕтĕм Раççейри халăх пултарулăхĕн XVII «Раççей çăл куçĕсем» фестивалĕ, Пĕтĕм Раççейри ал ăстисен ĕçĕсен VII «Ăстасен Руçĕ» конкурсĕ тата Çамрăксен халăх ташшин А.В.Ангаров ячĕллĕ III «Dancе-дебют» фестивалĕ иртмелле. Халăх искусствине хаклакансене Раççейри паллă «Карагод» фольклор ансамблĕ хăйĕн пултарулăхĕпе савăнтарĕ. Унсăр пуçне уяв кунĕсенче икĕ томлă «Чăваш халăхĕ: истори тата культура» кăларăм презентацийĕ иртĕ.
Министрсен Кабинечĕн Председателĕн çумĕ – хула тăвас ĕç тата общество инфратытăмĕн министрĕ Александр Гончаров çулсене нормăпа килĕшÿллĕн йĕркене кĕртес енĕпе тивĕçлĕ ĕç пурнăçласси çинчен пĕлтернĕ. Республика кунĕ тĕлне яллă темиçе районта çынсене кивĕ тата юхăннă çуртсенчен куçармалли программăпа тăвакан çуртсен строительстви вĕçленет. Вăрмар поселокĕнче чукун çул вокзалĕн çĕнĕ çурчĕн, историпе тавра пĕлÿ музейĕн, физкультурăпа спорт комплексĕн алăкĕсем уçăлĕç. Патăрьелсене те парне пулĕ – çĕнĕ стадион. Чăваш Енĕн тĕп хулинче вара «Республикăн ачасен клиника больници» сывлăх сыхлав учрежденийĕн сиплев центрĕн иккĕмĕш черечĕ, «Мегастрой» суту-илÿ центрĕ (унта юсавпа строительство валли кирлине пĕтĕмпех туянма май пулĕ), 205 вырăнлăх ясли-сад хута каймалла. Федерацин травматологи, ортопеди тата эндопротезировани центрĕ патне каякан троллейбус линийĕ ĕçлеме пуçлать. Шупашкар хула пуçлăхĕ Николай Емельянов тĕп хулари газонсем çинче илĕртÿллĕ чечек композицийĕсем, урамсенче ешĕл тĕм-чечек ытларах пуласса шантарнă.
«Çакă пĕтĕмпех – формипе те, пĕлтерĕшĕпе те илемлĕ проектсем, вĕсем çынсен пурнăçне хăтлăрах тата меллĕрех тума пулăшаççĕ», – палăртнă Николай Федоров Президент.