01 сентября 2014 г.
Пурнăçăн ытларах пайне этем ĕçре ирттерет. "Хама урăх çĕрте курмастăп", _ çирĕплетет суйланă ĕçе чĕререн юратакан. Пĕр вырăнтах нумай çул тăрăшать ун пекки. Хăй çеç мар, ачисем, мăнукĕсем, ытти тăванĕ те пĕр çулах такăрлатаççĕ. Пирĕн район та пысăк стажлă ĕç династийĕсенчен пуян: вĕсем пурĕ 19. Ытларах вĕренỹỹ, сывлăх сыхлавĕ, ял хуçалăхĕнче тăрăшакансен ĕç стажĕ пысăк. Горшковсем 311 çул ытла сывлăх сыхлавĕнче тăрăшаççĕ. Вĕренỹ тытăмĕнче ĕçлекен Эзенкинсен тымарĕ вара Раççейĕпех сарăлнă. Хамăр республикăра çеç мар, Тверь, Ижевск тата ытти нумай хулара ĕçлеççĕ çак йăхран тухнă педагогсем. Династие пуçарса яраканĕ _ Хĕрлĕ Чутай салинче пурăннă А.Михеева. Эзенкинсен пĕтĕмĕшле ĕç стажĕ _ 1479 çул.
Пирĕн районти вĕренỹ ĕçĕпе çыхăннă тепĕр династие пуçараканĕ _ Галина Тимакова. Йĕпреç районĕнчи Анат Кĕлĕшкасси ялĕнче ултă ачаллă çемьере çуралнăскер математикăна шкултах юратнă. Шкулти учитель аслă класра вĕренекен Галинăн ĕмĕчĕпе кăсăкланать. Хĕр ача шăпах унăн предметне малалла ăса хывас кăмăллине пĕлтерсен: "Тĕрĕс шухăшлатăн. Математикăна пĕлсен таçта та ĕçлеме пулать", _ тесе хавхалантарать. Çапла вара ашшĕн ĕмĕтне пурнăçлать Галина. Педагогика институтĕнчен вĕренсе тухнă çамрăк специалист пĕрремĕш утăмсене Йĕпреç районĕнчи Чăваш Тимеш ялĕнчи вăтам шкулта тăвать. Кунта математика учителĕнче сакăр çул ĕçленĕ хыççăн Галина Константиновнăна инспектор, унтан РОНО заведующийĕ пулма шанаççĕ. Çак вăхăтрах вăл шкулта та ĕçлет. 1988 çултан пуçласа 2010 çулччен Хĕрлĕ Чутайри вăтам шкулта ачасене вĕрентет. Директорăн вĕренỹ енĕпе ĕçлекен çумĕнче те тăрăшать Галина Константиновна. "Социализмла ăмăрту çĕнтерỹçи", "Вĕренỹ ĕçĕн отличникĕ" паллăсене, "Ĕçре палăрнăшăн", "Ĕç ветеранĕ" медальсене, "ЧР тава тивĕçлĕ учителĕ" ята тивĕçнĕ вăл. Галина Константиновнăпа Алексей Харитонович икĕ хĕр пăхса ỹстернĕ. Общество ĕçне хастар хутшăнакан мăшăрне арçын нихăçан та ỹпкелешмен. Депутат, хĕрарăмсен канашĕн, пĕлỹ обществин ертỹçи _ пур çĕре те ĕлкĕрме пултаракан çын çемйи валли те вăхăт тупать. Ахальтен мар ĕнтĕ хĕрĕсем те хăй пекех маттур, пултаруллă. Асли, Лариса, воспитателе вĕреннĕ, ача садĕнче ĕçленĕ.
Кĕçĕнни, Ирина, вырăс чĕлхипе литература учителĕ. Вĕренỹ ĕçĕнчи стаж _ 24 çул. Хĕрлĕ Чутайри пĕтĕмĕшле вăтам пĕлỹ паракан шкулта алла диплом илнĕренпех ĕçлет, пилĕк çул асăннă вĕренỹ заведенийĕн директорĕнче тăрăшать. Ирина Романова 2004 çулта "Çулталăк учителĕ" район конкурсĕнче лауреат пулнă. 600 ытла ача вĕренекен шкулта пурĕ 46 учитель вăй хурать. Ирина Алексеевнăн пушă вăхăт та çук, çĕнĕ вĕренỹ çулĕ умĕн пушшех те. Канашлуран тин çеç тухнăскерпе çула май калаçма çеç тỹр килчĕ. "Йывăр мар-и çакăн пысăкăш шкула тата йышлă коллектива ертсе пыма?" _ ыйтмасăр тỹсеймерĕм эпĕ. "Манăн учительсем аван", _ кĕскен, ăшă кулăпа хуравларĕ те директор вĕрентекенсен ыйтăвĕсене татса пама пỹлĕме кĕрсе çухалчĕ.
Ирина Алексеевнăн мăшăрĕ Эдуард Васильевич çак шкултах 18 çул ОБЖ вĕрентет. Ĕçе чунтан парăнса пурнăçланăран хисеп хучĕ нумай унăн. Эдуард Романов икĕ çул каялла "Чăваш Республикин тава тивĕçлĕ учителĕ" ята тивĕçнĕ. Çав çулах РФ Президенчĕн грантне илнĕ. ЧР Вĕренỹ министерствин Хисеп хутне те тивĕçнĕ пултаруллă вĕрентекен. Эдуард Васильевичăн вĕренекенĕсем çар ретне тăма хатĕрленекен çамрăксем хушшинче иртекен республикăри пур ăмăртăва та хутшăнаççĕ, тăтăшах малти вырăнсене йышăнаççĕ. Салтак çулне çитмен çамрăксен ушкăнĕ Эдуард Васильевичпа пĕрле пĕлтĕр октябрь уйăхĕнче Анат Камăра иртнĕ Раççей Спартакиадинче Чăваш Ен чысне хỹтĕлесе виççĕмĕш вырăн йышăннă, кăçал вара Рязаньте иртнĕ ăмăртусенче тăваттăмĕш вырăна тухма пултарнă. Кадет класĕнче вĕренекенсем вара пĕлтĕрхи декабрь уйăхĕнче Мускавра "Марш _ çĕнтерỹçĕсене" парада хутшăнса çĕнтерỹпе таврăннă. Çитес вăхăтрах вара Эдуард Романов ертсе пыракан ачасем Анапăра иртекен "Президент ăмăртăвĕсене" хутшăнма хатĕрленеççĕ.
Эдуард Романовăн ашшĕ Василий Ефимович _ Чăваш Республикин культурăн тава тивĕçлĕ ĕçченĕ, Раççей Федерацийĕн вĕренĕвĕн хисеплĕ ĕçченĕ, педагогикăри стажĕ _ 37 çул. "Хĕвел" ача садĕнче музыка ертỹçинче чылай çул тимленĕ вăл. Республикăри Вĕренỹ министерствин шкул çулне çитмен ачасен уйрăмĕн пуçлăхĕн çумĕ Тамара Возняк та _ çак династиренех. Тамара Ивановна вĕренỹ тытăмĕнче 28 çул тимлет.
Хĕрлĕ Чутайри вăтам шкулта Тимаковсен династине тăсакансем татах пур. Çакăнта Надежда Витальевна математикăпа информатика вĕрентет. Комсомольски район хĕрĕ пулас мăшăрĕпе Серго Тимаковпа педагогика институтĕнче пĕрле ăс пухнă. Çамрăк мăшăр алла диплом илсен Хĕрлĕ Чутай районне килет. 23 çул район центрĕнчи шкулта ĕçлет Надежда Тимакова. Хăйĕн профессине чунтан кăмăллать вăл. "Хама урăх çĕрте курмастăп. Ачасене куçран пăхатăн та пурăнас килсе каять", _ тет вĕрентекен. "Ача педагогика çулне суйлать пулсан хăйне шкулта килĕшнĕ предмета суйлать. Çакă вара пĕтĕмпех вĕрентекенрен килет", _ хăйсен шухăшне палăртаççĕ Галина Константиновнăпа Надежда Витальевна. Математика ăслăлăхне парăннисем Хĕрлĕ Чутайра чылай. Банкир, экономист, вĕрентекен йышлă пулнине палăртать Тимаковсен династине пуçарса яракан хисеплĕ ветеран. Галина Константиновна çулĕпе кайнă педагогсен пĕтĕмĕшле ĕç стажĕ _ 280 çул ытла. "Тĕлĕкре шкулта ĕçленĕ пек куратăп хама. 5-мĕш класа шыратăп, ниепле те тупаймастăп пек", _ кăмăллăн кулать ăш-пиллĕ хĕрарăм. Килте ларма пĕлмест Галина Константиновна. Районти ветерансен Канашне ертсе пырать, ватăсен пурнăçне кăсăклăрах тăвас тесе тĕрлĕ мероприяти йĕркелет.
Палăртма кăмăллă, районти педагогсен августри канашлăвĕнче Хĕрлĕ Чутай шкулĕн директорне Ирина Алексеевна Романована Раççей Федерацийĕн Правительстви çумĕнчи Раççей патшалăхĕн çарпа истори тата культура центрĕн "РФ гражданĕсен патриотла воспитанине активлă йĕркелесе пынăшăн" Хисеп паллипе, ЧР Вĕренỹ министерствин Тав сăмахĕпе тата Раççей ДОСААФ-ĕн грамотипе наградăларĕç. Хĕрлĕ Чутай шкулĕнче ОБЖ предметне вĕрентекен Эдуард Васильевич Романов çамрăксене патриотизмла воспитани парас ĕçе тỹпе хывнăшăн Чăваш Республикин Пуçлăхĕн тата ЧР Вĕренỹ министерствин Тав сăмахĕсене тивĕçрĕ.
Р.ЧЕРНОВА, А.КАРПОВА.