20 октября 2014 г.
Совет çарĕсене Афганистанран илсе тухнăранпа 25 çул çитнĕ май тата граждансене патриотизмла интернационализм воспитанийĕ парас енĕпе пысăк тỹпе хывнă воин-интернационалистсене Раççей Федерацийĕн оборона министрĕн хушăвĕпе юбилей медалĕпе хавхалантараççĕ. Çак медале Афганистан вăрçине хутшăннă салтак, Хĕрлĕ Чутайра пурăнакан Владимир Торейкин та тивĕçнĕ. Эпĕ унпа награда илнĕ хыççăнах курса калаçрăм. _ Çĕр-шыв интернационалистсене манăçа кăларманни, чыслани малашне пурăнма вăй-хал парать, _ терĕ Владимир Федорович. _ Ун чухне çамрăк вăй-хал тапса тăнă, юн вылянă пулсан халĕ пусăрăнтăмăр. Кăçалхи февраль уйăхĕнче 54 çул тултартăм. ...Вăл Пĕрремĕш Липовка ялĕнче çуралнă. Шулюри сакăр çул вĕренмелли шкула пĕтерсен Етĕрнери профессипе техника училищинче пĕлỹ пухма тытăннă. Ял ачи вăл çирĕп, пĕчĕклех ĕçлесе ỹснĕ, йывăр ĕçрен нихăçан та пăрăнман. Спорт па та туслашнă _ Николай Емельянов ертсе пыракан бокс секцине çырăннă. Вĕренỹри виçĕ çул сисĕнмесĕрех иртнĕ, Володя тĕрлĕ шайри ăмăртусенче малти вырăнсене йышăннă. Телейлĕ самант _ вăл спорт мастерĕн кандидачĕ пулса тăнă! 1978-1980 çулсенче В.Торейкин çар службинче тăнă, БТР-60 водителĕ пулнă. Спорта пăрахман, бокс вăййин ăсталăхне ỹстерес тесе тăтăшах тренировкăсем ирттернĕ. Çĕнтерỹ тени те аякра юлман. Атăл тăрăхĕнчи çар округĕнче службăра тăнă май 1979 çулта Оренбургра иртнĕ çивĕч кĕрешỹре 3-мĕш вырăна тухнă. Тепĕр çулхине Пензăра пьедесталăн иккĕмĕш картлашки çине улăхма тивĕç пулнă. Салтак службине вĕçлесен Липовка каччи малалла вĕренме кăмăл тунă. Вăл экзаменсене ăнăçлă панă хыççăн Ленинградри (халĕ Санкт-Петербург) физкультура техникумĕнче пĕлỹ пухма пуçланă. Бокс вăййи ăна малтан малаллах туртнă. Володя техникумри чи ăста та пултаруллă спортсменсенчен пĕри шутланнă. Акă хула чемпионĕ ятне çĕнсе илессишĕн кĕрешмелле. 60 килограмм таякан боксерсем хушшинче Чăваш каччи рингра çĕнтерỹ хыççăн çĕнтерỹ тăвать. Юлашкинчен _ финал, вăл Нева çинчи хула чемпионĕ! Тăван тăрăха таврăнсан ăна районти ОСВОД организацине ертсе пыма шанаççĕ. Икĕ çул ĕçлесен вăл хăй ирĕкĕпе Афганистан вăрçине тухса каять. Ăна УАЗ йышши çăмăл автомашина шанса параççĕ. Часть командирне турттарать унта вăл. Шанса панă ĕçе тивĕçлипе туса пырать. Техникăна юсавлă тытать, кирек епле хушăва та тỹрĕ кăмăлпа, салтак тивĕçĕ хушнă пек пурнăçлать. _ Душмансене хирĕç çапăçни, кишлаксене ирĕке кăларни халĕ те асран тухмасть, _ тет Владимир Федорович. _ Пирĕншĕн, совет салтакĕсемшĕн, унти климат условийĕсене тỹсме йывăрччĕ. Ара, кăнтăрла шăрăх çунтарать, каçхине сивĕпе чĕтретĕн. Шăрăхра шыв ĕçес килни аптăратать. Анчах ăна кирек хăш çăлтан ăсса ĕçме чараççĕ. Тăшман наркăмăш ярса хăварма пултарнă, теççĕ. Хаяр çапăçусенче тус-юлташсене çухатни те сахалах пулман ĕнтĕ... Туллă-сăртлă вырăнсем... Çăварта хăйăр кăчăртатать... Кашни салтакăн гимнастерки вĕри тарпа шурала-шурала тухнă... Унччен те пулмасть, сылтăм енчен автомат шăтăртатни илтĕнсе каять. Командир пурне те выртма хушать. Чулсем хыçне пытанма тăрăшатпăр. Кĕçех "хура сухалсен" йышĕ пысăках маррине ăнланса илетпĕр. Çапăçу пуçланать... Ун чухне душмансене пĕтерсе тăкрăмăр. Юлашкинчен çакна каласа хăварасшăн, _ сăмахне вĕçлерĕ Владимир Федорович. _ Эпĕ Афган вăрçинче пирĕн салтаксем те, офицерсем те хăюлăхпа паттăрлăх, чăтăмлăх кăтартнине курса тĕлĕнтĕм. Хĕрỹллĕ, вутлă çапăçусенче хастаррăн кĕрешни, душмансен ушкăнĕсене çавăрса илсе, çапса аркатса вĕсем çĕр-шыва хỹтĕлесе хăварчĕç. 1987 çулхи августра В.Торейкина районăн ДОСААФ комитетне ертсе пыма шаннă. 18 çул тăрăшнă вăл ку ĕçре. Çак тапхăрта пурлăхпа техника базине лайăхлатса çитернĕ. Çулсерен халăх хуçалăхĕ валли çĕршер специалист вĕрентсе кăларнă. Тĕрлĕ категориллĕ водительсене хатĕрленĕ. Хăйĕн тивĕçне туллин пурнăçланăшăн РОСТО-н Тĕп Канашĕн Хисеп грамотине тивĕçнĕ. Çавăн пекех Владимир Федорович 12 çул хушши Афганистан ветеранĕсен Раççейри Союзĕн районти уйрăмĕн председателĕ пулнă. 2004 çултанпа вара тухтăрсем сĕннипе çăмăлтарах ĕçре вăй хума тытăннă.
Геннадий АНИСИМОВ.